Jej figury retoryczne: typy
Posłuchaj lub pobierz mp3:
Zaraz po metaforach najczęstszą ze wszystkich biblijnych figur prawdopodobnie są typy. Typiczny jest nie tylko cały Pięcioksiąg, lecz także wszystko to, co znajduje się w następnych siedmiu księgach Biblii, w Biblii hebrajskiej zwanych wcześniejszymi prorokami. Typiczne jest też każde wydarzenie w Ewangeliach, począwszy od przybycia Jezusa do Betanii (na sześć dni przed Jego śmiercią) aż do nocy w dniu Jego zmartwychwstania. Ponadto każde wydarzenie historyczne, każde miejsce, osoba i rzecz wspomniana w Biblii – czy to w Starym, czy w Nowym Testamencie jest typiczna.
Między innymi:
- Adam i Ewa w stanie niewinności są typem Chrystusa i Kościoła (Efezów rozdział 5 wersety 31-32: „(31) Dlatego opuści człowiek ojca swego i matkę, i przyłączy się do żony swojej, i będą dwoje jednym ciałem. (32) Tajemnica to wielka jest; lecz ja mówię o Chrystusie i o kościele”).
- Arka Noego jest typem klasy Chrystusa (1 Piotra rozdział 3 wersety 20-21: „(20) które niegdyś były nieposłuszne, gdy Bóg cierpliwie czekał za dni Noego, kiedy budowano arkę, w której tylko niewielu, to jest osiem dusz, ocalało przez wodę. (21) Ona jest obrazem chrztu, który teraz i was zbawia, a jest nie pozbyciem się cielesnego brudu, lecz prośbą do Boga o dobre sumienie przez zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa”).
- Abraham, jego żony i dzieci są typem Boga, Jego przymierzy oraz ich owoców w postaci klas ludu Bożego (Galatów rozdział 4 wersety 21-31: „(21) Powiedzcie mi, wy, którzy chcecie być pod panowaniem Prawa! Czy nie słyszycie, co mówi Prawo? (22) Napisano przecież, że Abraham miał dwóch synów: jeden był zrodzony z niewolnicy, a drugi z wolnej. (23) Syn z niewolnicy był zrodzony zwyczajnie, według praw ciała, a syn z wolnej – dzięki obietnicy. (24) Ma to znaczenie przenośne. Kobiety te bowiem oznaczają dwa przymierza: jedno zawarte na górze Synaj – rodzące niewolę – wyobraża je Hagar. (25) Symbolizuje ona górę Synaj, która znajduje się w Arabii. Obecnie zaś Hagar wyobraża Jeruzalem, ponieważ jest ono w niewoli ze swoimi dziećmi. (26) Jeruzalem zaś górne cieszy się wolnością. Ono to właśnie jest naszą matką. (27) Napisano bowiem: ‚Ciesz się, niepłodna, która nie rodziłaś, wykrzykuj z radości ty, która nie doznałaś bólów rodzenia, gdyż więcej dzieci mieć będzie kobieta opuszczona, niż ta, która jest zamężna’. (28) Właśnie wy, bracia, jesteście – jak Izaak – dziećmi obietnicy. (29) Lecz jak niegdyś syn zrodzony zwyczajnie, według praw ciała, prześladował syna zrodzonego według praw ducha, tak jest i teraz. (30) Ale co mówi Pismo? ‚Wypędź niewolnicę i jej syna, gdyż syn niewolnicy nigdy nie będzie spadkobiercą razem z synem’ wolnej. (31) Dlatego, bracia, nie jesteśmy dziećmi niewolnicy, lecz wolnej.”).
- tak jak wskazujemy w jednej z naszych serii, Mojżesz jest typem Chrystusa, a dodatkowo – Boskiej sprawiedliwości, Zakonu, Głowy i Ciała jako Pośrednika.
- Aaron obrazuje naszego Pana, a także Kościół jako rzecznika Boga w czasie drugiego przyjścia Jezusa, Głowę jako Najwyższego Kapłana Kościoła, Głowę i Ciało jako Najwyższego Kapłana świata.
- Przybytek ilustruje klasę Chrystusa: na dziedzińcu – w stanie usprawiedliwienia, w Świątnicy – w stanie spłodzenia z Ducha, a w Świątnicy Najświętszej – w stanie narodzenia z Ducha. Namioty wokół niego są typem antytypicznego kapłaństwa i Lewitów, natomiast te położone dalej obrazują między innymi denominacyjne podziały Wieku Ewangelii. Każdy zarys budowy Przybytku i służby przy nim był typem „lepszych rzeczy”.
Nie mamy czasu ani miejsca, by bardziej szczegółowo wnikać w tę kwestię i wymieniać, a co dopiero omawiać poszczególne typy i antytypy, mamy nadzieję, że zrobimy to w ramach rozmaitych przyszłych serii. Warto jednak zaznaczyć, że typiczne zarysy Biblii są elementem zdumiewającej sztuki literackiej. Historie Biblii same w sobie są cudami literackiej kompozycji. Gdy jednak uświadomimy sobie, że są one ponadto doskonałymi obrazami przyszłych rzeczy, z łatwością zrozumiemy o ile bogatsza jest przez to ich sztuka literacka.