Jako lud Boży, poświęcony Jemu na służbę, powinniśmy być szczególnie zainteresowani badaniem Słowa Bożego, świecką wiedzą zajmują się naukowcy, którzy są specjalnie przygotowani do tego celu, a wiedzą pochodzącą ze Słowa Bożego mamy zajmować się my – ponieważ to my jesteśmy specjalnie przygotowywani do tego celu – tego oczekuje od nas nasz Mistrz i Pan.

W jaki sposób powinniśmy badać? W historii ludu Bożego ścierały się szczególnie dwa poglądy:

1. Że Biblię należy traktować jak podręcznik i badać ją rozdział po rozdziale, werset po wersecie, traktując każdą kolejną spójną historię/fragment jako odrębną całość i wyciągając z niej stosowne lekcje, oraz
   
2. Że do badania Biblii należy wykorzystywać podręczniki, to jest przedmiotowe opracowania, zajmujące się poszczególnymi zagadnieniami jako takimi, korzystając z różnych fragmentów i wersetów Biblii, to jest wszystkich tych, które odnoszą się do danego tematu (zarówno tych, które zdają się potwierdzać nasze myśli, jak i tych, które zdają się być przeciwne naszemu aktualnemu zrozumieniu).

Który z nich jest właściwy? I czy Biblia sama w sobie nie jest podręcznikiem? Jest – ale podręcznikiem specyficznym – podręcznikiem chrześcijańskiego życia – jak mówi 2 Tymoteusza rozdział 3 wersety 15-17: „(15) Już od dzieciństwa znasz Pisma święte, które mogą napełnić cię mądrością prowadzącą do zbawienia przez wiarę w Chrystusie Jezusie. (16) Każde Pismo jest przez Boga natchnione i pożyteczne do nauczania, upominania, poprawiania, wychowywania w sprawiedliwości, (17) tak aby człowiek Boży był doskonały, zdolny do każdego dobrego czynu”. Rozumiemy, że nie jest natomiast podręcznikiem do rozważania zagadnień biblijnych w sposób uporządkowany.

Jeśli weźmiemy pod uwagę słowa samej Biblii z Izajasza rozdziału 28 wersetu 13, że „PAN więc do nich przemówi: ‚Nakaz za nakazem, przepis za przepisem; trochę tu, trochę tam’ (…)”, oraz naszą dotychczasową wiedzę, że wersety odnoszące się do poszczególnych zagadnień są porozrzucane po różnych księgach Biblii, naświetlając je z różnych punktów widzenia, to – naszym zdaniem – stanie się jasne, że właściwym sposobem badania Biblii jest badanie przedmiotowe, przy wykorzystaniu specjalnie przygotowanych do tego opracowań, czy też podręczników, które porządkują informacje i pomagają w „dobrym rozbieraniu słowa prawdy”, do którego zachęca 2 Tymoteusza rozdział 2 werset 15 („Staraj się, abyś się doświadczonym stawił Bogu robotnikiem, który by się nie zawstydził i który by dobrze rozbierał [greckie: „orthotomeō” czyli „ciął prosto” – „dobrze oddzielał”: badał, wyjaśniał, odróżniał jedne rzeczy od innych – miłość sprawiedliwości od miłości dobroczynności, „długie znoszenie” od cierpliwości, spłodzenie z ducha od narodzenia z ducha, życie wieczne od nieśmiertelności, Wiek Żydowski od Wieku Ewangelii, i tak dalej] słowo prawdy”).

Należy przy tym zwrócić uwagę na jedną podstawową rzecz: podręczniki do badania treści Biblii powinny prowadzić do poznawania i coraz większego rozumienia jej treści, głębi, harmonii i zawartych w niej warstw znaczeniowych oraz tematów, o których nie mówi wprost. Podręczniki nie mogą nigdy zastąpić Biblii, a ich badanie nie może zastąpić czytania i rozważania Biblii. Jeżeli badanie Biblii przy pomocy podręczników z jakichkolwiek powodów (choćby czasowych) miałoby dla nas całkowicie zastąpić czytanie i rozważanie samej Biblii, to lepiej jest nie korzystać z nich zamiast nie korzystać z Biblii, bowiem tylko ona „może napełnić nas mądrością prowadzącą do zbawienia”, a nie żaden inny, choćby najlepszy, podręcznik. To ona jest źródłem naszego oświecenia – Psalm 119 werset 105 mówi: „Twoje słowo jest lampą dla moich stóp i światłem na mojej ścieżce” – podręczniki są tylko rzeczą wtórną, pomagającą w korzystaniu z tej lampy. Stawianie ich i ich badania na pierwszym miejscu w skrajnych przypadkach może bowiem doprowadzić nas do stanu, w którym chociaż wyśmienicie i na wyrywki będziemy znali wybrane zagadnienia, omówione w używanych przez nas podręcznikach, to nie będziemy znali treści Biblii i w istocie przestaniemy ją znać, przestanie ona wywierać na nas swój oczyszczający i uświęcający wpływ. Stanie się tak dlatego, że będziemy znali tylko niektóre wersety, te używane przez wykorzystywane przez nas podręczniki, a czasem i to nawet nie, gdyż widząc wiele odnośników do wersetów biblijnych, zaproponowanych przez podręcznik, lub szanowanego przez nas autora, możemy uznać, że sprawa została wystarczająco udowodniona, bez faktycznego sprawdzenia, czy choćby te zaproponowane odnośniki rzeczywiście uczą o tym, co proponuje do przyjęcia dany podręcznik.

Tak bowiem jak w dawnych czasach Szatan odbierał niektórym Biblię, umieszczając ją na indeksie ksiąg zakazanych, tak jak później odbierał ją niektórym przez uczynienie ją tak popularną, że choć jest obecna praktycznie u każdego na półce, to mało kto do niej zagląda, tak też jeszcze innym odbiera ją przez tworzenie mylnego wrażenia, że rozważanie treści Biblii jest złe, bowiem rzekomo automatycznie oznacza traktowanie jej jako podręcznika do przedmiotowego badania jej treści.

„Bereańskie” pytania do przemyślenia i rozważenia w związku z dzisiejszym odcinkiem. Pytania oznaczone gwiazdką nie są ujęte w powyższym tekście.

1) Jaki powinien być nasz szczególny cel jako ludu Bożego?
2) Dlaczego tak jest?
3) Jaki jest pierwszy z poglądów odnośnie właściwego sposobu badania Biblii?
4) Jaki jest drugi z poglądów odnośnie właściwego sposobu badania Biblii?
5) Jakiego rodzaju podręcznikiem jest Biblia? (2 Tymoteusza rozdział 3 wersety 15-17)
6) A jakiego rodzaju podręcznikiem nie jest?
7*) Jakie powody przemawiają za właściwością badania Biblii używając ją samą jako podręcznika do badania jej treści?
8) Jakie powody przemawiają za właściwością badania Biblii przy użyciu podręczników do przedmiotowego badania jej treści?
a) Jak w tej kwestii wypowiada się Bóg w Izajasza rozdziale 28 wersecie 13?
b) O czym świadczy nasza dotychczasowa wiedza i doświadczenie?
c) W jaki sposób odnosi się do tej kwestii 2 Tymoteusza rozdział 2 werset 15?
d*) Czy są inne wersety lub nauki biblijne odnoszące się do tej kwestii?
9) Do czego powinny służyć podręczniki?
10) Na co nigdy nie powinniśmy pozwolić?
11) Dlaczego?
12*) Jakie powody mogłyby sprawić, że przestaniemy czytać i badać Biblię na korzyść czytania i badania podręczników?
13) O czym świadczy Psalm 119 werset 105?
14) Do jakich skutków może nas doprowadzić przyznanie podręcznikom większej wagi od samej Biblii?
15) Jakimi sposobami Szatan odbiera różnym osobom Biblię?
16*) Czy nam też jej czasem w jakiś sposób nie odebrał?