Przygotowywanie się do badania: prowadzący – część 2
Istnieją rozmaite sposoby przygotowywania pytań do badania – warto jednak zwrócić uwagę na różnicę między dwoma głównymi rodzajami pytań – jedne z nich to pytania ogólne, a drugie, to pytania szczegółowe. Pytania ogólne to tak sformułowane pytania, że ich poszczególne części łączą się, w miarę możliwości, ze wszystkimi odrębnymi myślami poruszonymi w akapicie do którego się one odnoszą, są one streszczeniem tego akapitu (albo znacznej jego części). Pytania szczegółowe natomiast mają za zadanie wydobycie pojedynczych głównych myśli z rozważanych akapitów.
Jak można zauważyć, rozważanie samych tylko pytań ogólnych, obejmujących cały akapit, sprawia, że badający „prześlizgują się” przez jego treść, bez zbytniego wgłębiania się w jego zawartość. Zaletą takiego sposobu rozważania jest możliwość relatywnie szybkiego uzyskania ogólnej, powierzchniowej wiedzy na rozważany temat, większej niż przy zwykłym osobistym czytaniu i rozważaniu, dlatego jest to wyjątkowo korzystny sposób badania dla:
a) zapoznania się z nowym tematem,
b) wstępnego rozważenia treści podręcznika zaproponowanego Zborowi do zbadania,
c) osób, które dopiero zaczynają rozważać Biblię w sposób przedmiotowy.
Jest to więc sposób szczególnie korzystny na początku funkcjonowania Zboru, oraz na początku badania każdego nowego podręcznika.
W miarę zdobywania wiedzy i doświadczenia, warto jest jednak starać się o coraz głębsze wnikanie w rozważane tematy, co oznacza wprowadzenie do użytku pytań szczegółowych – o różnym stopniu szczegółowości. Aby odzwierciedlić kwestię o jakiej mówimy – od poprzedniego odcinka pytania bereańskie, jakie zamieszczamy na końcu staraliśmy się przygotować w podziale na pytania ogólne i szczegółowe – o średnim poziomie szczegółowości, tzn. odzwierciedlające kolejne główne myśli poszczególnych akapitów, natomiast przy poprzednich odcinkach zamieszczaliśmy tylko pytania szczegółowe, również o średnim poziomie szczegółowości.
Badania bereańskie to bowiem nie są wyścigi, to nie jest próba przebadania jak największej ilości stron danego podręcznika w ciągu godziny, ani nie są to też zawody kto lepiej odpowie i powoła się na więcej trudnodostępnych źródeł. Badanie bereańskie to próba wniknięcia w szczegóły, to próba jak najlepszego zrozumienia myśli zawartych w akapicie tak aby móc dobrze zdać sprawę w razie, gdyby ktoś żądał od nas odpowiedzi na pytanie dlaczego wierzymy w to, w co wierzymy (tak jak mówi 2 Tymoteusza rozdział 2 werset 15: „Staraj się, abyś się doświadczonym stawił Bogu robotnikiem, który by się nie zawstydził i który by dobrze rozbierał słowo prawdy”), niezależnie od tego ile czasu miałoby zająć rozważanie choćby pojedynczego pytania szczegółowego.
Oczywiście nie oznacza to, że należy zajmować się szczegółowo każdym słowem każdego akapitu (choć bywają tak pełne treści fragmenty, że czasami zdarza się, że jest to możliwe i warte poświęcenia na to czasu), albo każdym wersetem odrębnie. Czasem jakieś zagadnienie jest wszystkim badającym generalnie bardzo dobrze znane – na przykład tematy związane z przygotowaniem się do obchodzenia Pamiątki Śmierci Jezusa Chrystusa, ponieważ z zwykle co roku wracamy do nich i tylko sobie przypominamy poszczególne rzeczy. W każdym przypadku doświadczenie starszego prowadzącego badanie pomoże mu w zdecydowaniu jak szczegółowo należy dane zagadnienie badać, a ponadto gdy w trakcie badania okazuje się, że przedmiot nie jest do końca zrozumiały dla wszystkich badających, to zawsze można zadać dodatkowe pytania, które pozwolą dobrze zrozumieć poszczególne jego składniki i, w konsekwencji, całość tematu.
„Bereańskie” pytania do przemyślenia i rozważenia w związku z dzisiejszym odcinkiem. Pytania oznaczone gwiazdką nie są ujęte w powyższym tekście.
1) Pytanie ogólne: Jaka jest różnica między dwoma głównymi rodzajami pytań?
a) Jakie są główne rodzaje pytań?
b) Co można ogólnie powiedzieć o kompozycji pytań ogólnych?
c) Jaki jest cel pytań ogólnych?
d) Jaki jest cel pytań szczegółowych?
2) Pytanie ogólne: Co daje stosowanie pytań ogólnych?
a) Jaka jest specyfika pytań ogólnych?
b) Jakie są zalety pytań ogólnych?
c) W jakiej pierwszej sytuacji są one wyjątkowo korzystne (*i dlaczego)?
d) W jakiej drugiej (*i dlaczego)?
e) W jakiej trzeciej (*i dlaczego)?
f) Kiedy więc stosowanie w badaniu pytań ogólnych jest najkorzystniejsze?
3) Pytanie ogólne: Jaki jest następny krok przy rozważaniu poszczególnych tematów?
a) Co warto robić w miarę zdobywania wiedzy i doświadczenia?
b) Jakie są przykłady podziału tekstu na pytania ogólne i szczegółowe?
c*) Czy już teraz widzę zalety obu sposobów podziału pytań?
4) Pytanie ogólne: Jaki jest cel badań bereańskich?
a) Czym nie są badania bereańskie?
b) Czym są? (2 Tymoteusza rozdział 2 werset 15)
c) Ile czasu warto poświęcić na badanie poszczególnych tematów?
5) Pytanie ogólne: Jak szczegółowo badać rozmaite tematy?
a) Czy należy zajmować się każdym słowem badanego podręcznika?
b*) Czy znam przykład pokazujący, że czasami warto?
c) W jakich przypadkach zwykle wystarczą pytania ogólne?
d) Co pomoże w podjęciu decyzji odnośnie wyboru rodzaju pytań?
e) Co zawsze można zrobić w przypadku wątpliwości?