Przygotowywanie się do badania: prowadzący – część 4
Skoro zastanawialiśmy się nad zasadami formułowania pytań ogólnych i szczegółowych, w naturalny sposób zachodzi pytanie: jak szczegółowe mogą być pytania szczegółowe?
Rozważmy to (oraz, przy okazji, jeden ze sposobów formułowania pytań szczegółowych – to jest formułowanie pytań szczegółowych na podstawie gotowych pytań ogólnych) na przykładzie pierwszego pytania z broszurki p.t. „Pytania bereańskie do książki ‘Cienie Przybytku’”.
Treść akapitu do którego odnosi się pytanie ogólne brzmi następująco:
„Przybytek, który Bóg polecił Izraelitom zbudować na pustyni synajskiej i w powiązaniu z którym ustanowiono wszystkie służby religijne i ceremonie, był, jak zapewnia nas apostoł Paweł, cieniem przyszłych dóbr (Hebr. 8:5; 10:1; Kol. 2:17). W rzeczywistości cały naród izraelski, tak samo jak jego prawo i ceremonie religijne, był typem [figurą]. Jeżeli jest to prawdą, to nasze zrozumienie dzieła i planu zbawienia, zarówno jeżeli chodzi o teraźniejszy, jak i przyszły jego rozwój, na pewno rozjaśni się przez uważne studiowanie tych “cieni”, które Izraelici, ku naszemu pouczeniu, mieli powtarzać rok po roku aż do momentu, kiedy wiek Ewangelii ukazał ich pozafigury [antytypy] – rzeczywistość (1 Piotra 1:11; Hebr. 10:1-3).”
Pytanie ogólne brzmi następująco:
„Jaki Bóg miał cel ustanawiając budowę Przybytku na puszczy oraz związane z nim posługi i ceremonie? Hbr. 10:1, Hbr. 8:5, Kol. 2:17, Cienie Przybytku str. 7 akapit 1, Z ’02, 235.” (i odnosi się ono do dwóch pierwszych zdań tego akapitu)
Zastanawiając się nad sposobem wydobycia przy pomocy tego pytania głównych myśli z badanego zakresu, można je podzielić np. na 10 pytań szczegółowych, w następujący sposób (numery w nawiasach odzwierciedlają logiczną kolejność myśli przy zastanawianiu się nad tym tematem):
„(5) Jaki (3) Bóg miał cel ustanawiając budowę (1) Przybytku (2) na puszczy (4) oraz związane z nim posługi i ceremonie? (6) Hbr. 10:1; (7) Hbr. 8:5; (8) Kol. 2:17; (10) Cienie Przybytku str. 7 akapit 1, (*9) Z ’02, 235”.
Te pytania szczegółowe mogą brzmieć na przykład następująco:
(1) Czym był Przybytek?
(2) Gdzie po raz pierwszy był on wystawiony?
(3) Kto był jego architektem?
(4) Co zostało z nim związane?
(5) Tu można postawić pytanie ogólne.
(6) Jak Hbr. 10:1 (Hebrajczyków rozdział 10 werset 1) udowadnia prawdziwość tej odpowiedzi?
(7) Jak Hbr. 8:5 (Hebrajczyków rozdział 8 werset 5) udowadnia jej prawdziwość?
(8) Jak to udowadnia Kol. 2:17 (Kolosan rozdział 2 werset 17)?
(*9) W jaki sposób odnoszą się do tego słowa z Z ‚02,235? (to skrót nazwy, rocznik i strona pozycji, w której układający pytanie widzi rozwinięcie, lub jakieś uzupełnienie myśli zawartych w badanym akapicie)
(10) Przeczytaj z Cieni Przybytku akapit 1, na str. 7 (innymi słowy – właśnie ten badany akapit, ponieważ po wspólnym, szczegółowym, rozważeniu go, warto jest go ponownie przeczytać mając świeżo w umyśle wyniki rozważania – pomaga to utrwalić zdobytą w trakcie badania wiedzę).
W praktyce, przy łatwiejszych lub lepiej znanych dla zgromadzenia tematach, bracia często łączą pytania odnoszące się do wersetów w jedną całość, to jest: Jak potwierdzają to wersety? Przy czym osoba odczytująca werset często komentuje go, a po przeczytaniu wszystkich wersetów przewodniczący wyznacza, lub prosi na ochotnika, chętnych do podsumowania sposobu w jaki jakaś część, lub wszystkie wersety potwierdzają poprzednie odpowiedzi. Innym często używanym sposobem jest połączenie typu z antytypem (czyli: podanie treści pytania, oraz jednoczesne spytanie wraz z nim „i jak potwierdza to typ”), lub połączenie jakiejś myśli z wersetem ją potwierdzającym (czyli: podanie treści pytania, oraz jednoczesne spytanie wraz z nim „i jak potwierdzają to słowa takiego a takiego wersetu”).
Ponadto – jeśli w jakimś akapicie są zawarte ważne myśli, które nie zostały ujęte w pytaniu ogólnym, lub badanym akapicie są tylko „dotknięte” bez wyjaśnienia, także gdy w treści pojawiają się terminy, które niekoniecznie wszyscy uczestnicy badania muszą rozumieć, oraz gdy starszy wie, że w jakimś innym artykule/podręczniku/
*4a) Co to jest „typ” („figura”) a co „antytyp” („pozafigura”)?
*4b) Jakie możesz podać znane Ci przykłady typów i antytypów związanych z prawem i ceremoniami religijnymi Izraela? [np. baranek paschalny, który reprezentuje Jezusa, itp. więcej na temat typów i antytypów można znaleźć np. na naszej stronie http://zborbielawa.pl/rozmaite/rozmaite_spis/siedemkierunkowmyslibiblijnych/ lub w naszej serii „Mojżesz typem Jezusa” (chwilowo dostępna tylko na naszym facebookowym profilu)]
Kolejną sprawą zasługującą na uwagę jest zapamiętanie tego, co się przygotowało, nie odgrywa bowiem żadnej roli to, jak dużo i jak dobrze starszy się przygotowywał do przeprowadzenia badania, jeśli zapomni co przygotował. Powinien więc w jakiś sposób się przed tym zabezpieczyć – na przykład przez stosowanie cyferek, nawiasów i literek odzwierciedlających kolejność, odrębność i stopień trudności poszczególnych pytań – co dobrze się sprawdza jeśli nie chce się nosić ze sobą dodatkowych kartek z wypisanymi kolejno pytaniami, albo przez wypisanie sobie poszczególnych pytań w odpowiedniej kolejności z własnymi oznaczeniami pomagającymi uszeregować trudność tematu.
Następną ważną sprawą o jakiej powinien pamiętać starszy gdy przygotowuje badanie, jest pamiętanie o tym, że nie wszyscy mają takie same zdolności, powinien więc podzielić w swoim umyśle członków Zboru na mniej, przeciętnie i bardziej zdolnych (co niekoniecznie oznacza „o większej wiedzy” – to raczej subiektywna wypadkowa między innymi przejawianego ducha Pańskiego (charakteru), zdolności formułowania i wypowiadania myśli, pokory, wiedzy, stażu, zainteresowania danym tematem i rozmaitych innych czynników znanych starszemu), a pytania na łatwe, przeciętne i trudne, tak by (jeżeli prosi do odpowiedzi na pytanie poprzez wskazanie danej osoby) każdy członek zboru mógł się wypowiedzieć na dany temat, w momencie, gdy nie przekracza to jego możliwości (czasem jako pierwszy, a czasem po wcześniejszych wypowiedziach jednej lub więcej osób – w kolejnym odcinku rozwiniemy jeszcze ten temat). Jest to właściwe w celu nie dopuszczenia do zniechęcenia i utraty zainteresowania poprzez zadawanie zbyt łatwych, lub zbyt trudnych dla danej osoby pytań.
„Bereańskie” pytania do przemyślenia i rozważenia w związku z dzisiejszym odcinkiem. Pytania oznaczone gwiazdką nie są ujęte w powyższym tekście.
1) Pytanie ogólne: Na czym polega formułowanie pytań szczegółowych na podstawie gotowych pytań ogólnych?
a) Jaki przykład będzie pod naszą rozwagą?
b) Jak brzmi treść badanego akapitu?
c) Jak brzmi pytanie ogólne do tego akapitu i jaki jest jego zakres?
d) Ile pytań szczegółowych może być potrzebnych by wydobyć główne myśli z badanego zakresu?
*e) Jak wygląda ten podział? Co zostało oddzielone?
f) Dlaczego numery w nawiasach nie są w kolejności występowania poszczególnych podziałów?
g) Jak przykładowo mogą brzmieć te pytania szczegółowe?
h) Dlaczego po zakończeniu rozważania danego akapitu warto jest go ponownie przeczytać?
2) Pytanie ogólne: Jakie są niektóre sposoby przyspieszania przebiegu rozważań przy łatwiejszych tematach?
a) Jaki jest pierwszy z nich?
b) Jaki jest drugi z nich?
c) Jaki jest trzeci z nich?
3) Pytanie ogólne: W jaki sposób warto postępować z pytaniami dodatkowymi?
a) W jakich przypadkach warto jest przygotować dodatkowe pytania?
b) Kiedy zazwyczaj warto jest je postawić – i dlaczego?
c) Kiedy najpóźniej powinno się je stawiać – i dlaczego?
d) Jakie są przykłady takich dodatkowych pytań szczegółowych?
4) Pytanie ogólne: W jaki sposób można zapobiec zapomnieniu tego, co się przygotowało?
a) Jaki jest powód dbałości o zapamiętanie tego, co się przygotowało?
b) Jaki jest pierwszy przykład sposobu ułatwiającego zapamiętanie swoich przygotowań?
c) Jaki jest drugi przykład tego?
*d) Czy znasz inny, sprawdzony sposób na to?
5) Pytanie ogólne: Jak zapobiec zniechęceniu i utracie zainteresowania przez uczestników badania?
a) Dlaczego różne osoby mogą zniechęcać się i/lub tracić zainteresowanie przebiegiem badania?
b) O czym więc starszy powinien pamiętać?
c) W jaki sposób i na podstawie jakich kryteriów powinien on podzielić w swym umyśle członków Zboru?
d) W jaki sposób powinien podzielić pytania?
e) Jak powinien dostosowywać kolejność powoływania osób do odpowiedzi?
*f) Czy taki podział jest właściwy?