Mimo iż, tak jak powiedzieliśmy w poprzednim odcinku, Luter i jego zwolennicy nie rozumieli wszystkiego jasno, to jednak posiadając prawdę w temacie usprawiedliwienia przez wiarę, triumfalnie zbijali wszelkie argumenty przeciwko tej nauce, jakie były wysuwane przez ich papieskich przeciwników. W kolejnych odcinkach prześledzimy ogólną ścieżkę jego argumentowania przeciwko rozmaitym twierdzeniom papistów, zaczynając od sporu odnośnie znaczenia słowa „usprawiedliwienie”.

Kiedy papiści dowodzili, że pojęcie „usprawiedliwienie” oznacza „uczynienie prawym/sprawiedliwym” i dlatego następuje w rezultacie wykonywania dobrych uczynków, Luter i jego zwolennicy odpowiadali, że w tej kwestii słowo „usprawiedliwienie” sugeruje scenę w sądzie – proces sądowy oraz że jest używane w sensie prawniczym, w związku z czym oznacza „stwierdzenie/ogłoszenie prawym/sprawiedliwym” lub „uznanie za prawego/sprawiedliwego”, a nie uczynienie takim.

I argumentowali to za pomocą następujących wersetów:

• Przypowieści Salomonowe rozdział 17 werset 15: „Zarówno ten, kto usprawiedliwia bezbożnego, jak i ten, kto obwinia sprawiedliwego, wzbudzają odrazę u Jahwe”;
• 2 Mojżeszowa rozdział 23 werset 7: „Trzymaj się z dala od nieuczciwej sprawy. Nie zabijaj niewinnego i sprawiedliwego, bo nie usprawiedliwię bezbożnego”;
• 5 Mojżeszowa rozdział 25 werset 1: „Jeśli powstanie spór między mężczyznami i staną oni przed sądem, by ich sądzono, wtedy usprawiedliwią sprawiedliwego i potępią niegodziwego”;
• Izajasza rozdział 5 werset 23: „Tym, którzy za podarek usprawiedliwiają niegodziwego, a odejmują sprawiedliwym ich sprawiedliwość!”;
• Rzymian rozdział 4 wersety 3-8, 11 i 22-24: „(3) Bo cóż mówi Pismo? Abraham uwierzył Bogu, który za to uznał go za sprawiedliwego. (4) Dla człowieka, który wykonał pracę, zapłata nie jest sprawą łaski, ale należności. (5) Lecz gdy ktoś jej nie wykonał, ale wierzy w Tego, który usprawiedliwia grzesznika, to otrzymuje usprawiedliwienie dzięki swojej wierze. (6) Również Dawid nazywa szczęśliwym człowieka, którego Bóg usprawiedliwia bez jego uczynków: (7) Szczęśliwi, którym odpuszczono nieprawości i którym grzechy zostały przebaczone. (8) Szczęśliwy człowiek, któremu Pan nie wylicza grzechów. (…) (11) Znak obrzezania natomiast otrzymał jako pieczęć usprawiedliwienia z wiary, kiedy nie był jeszcze obrzezany. W ten sposób stał się ojcem wszystkich, którzy chociaż nie są obrzezani – wierzą, ażeby otrzymać usprawiedliwienie. (…) (22) Dzięki temu został usprawiedliwiony. (23) O tym zaś, że został usprawiedliwiony, mówi Pismo nie tylko ze względu na niego samego, (24) ale również ze względu na nas. Bo również my, wierzący w Tego, który wskrzesił z martwych Jezusa, naszego Pana, zostaniemy usprawiedliwieni”.