W przeciwieństwie do cech wyższych pierwszorzędnych, których swego rodzaju lista jest podana w 2 Piotra rozdziale 1 wersetach 3-7 (o czym pisaliśmy w tym odcinku), lista cech niższych pierwszorzędnych nie została w Biblii nigdzie zamieszczona, co za tym idzie – bywają one różnie kwalifikowane, a także łączone lub dzielone przez różne osoby. Podobnie też jest z cechami drugorzędnymi i trzeciorzędnymi, co sprawia, że bywa wskazywana m.in. różna ich ilość, bywa także tak, że te same cechy określane są innymi nazwami. W niniejszej serii będziemy przedstawiali je tak, jak rozumiemy, że jest to najbardziej właściwe, lecz nie upierając się gdyby ktoś inny uważał inaczej. Także kolejność w jakiej będziemy je wskazywali nie będzie podana ani według ich ważności, ani jako bezwzględnie określona, że ma być właśnie taka.

Z pewnych jednak względów uważamy, że w charakterze jest następująca ilość cech moralnych i religijnych:

• 7 cech wyższych pierwszorzędnych
• 10 cech niższych pierwszorzędnych samolubnych i odpowiadających im 10 cech drugorzędnych
• 7 cech niższych pierwszorzędnych społecznych i odpowiadających im 7 cech drugorzędnych
• 14 cech trzeciorzędnych

(a oprócz tego: 7 cech/uczuć/zdolności artystycznych i 14 cech/uczuć/zdolności intelektualnych, które są cechami/uczuciami/zdolnościami niższego rzędu niż powyższe cechy moralne i religijne)

Planujemy te cechy w krótkości omówić w naszych kolejnych seriach i odcinkach. Rozpocznijmy więc omawianie cech niższych pierwszorzędnych od tego, że człowiek posiada dwa szczególne rodzaje niższych organów uczuciowych, w związku z którymi działają niższe pierwszorzędne cechy: (1) samolubne i (2) społeczne. Zatem i Bóg (którego człowiek jest obrazem) posiada te dwa rodzaje niższych organów uczuciowych.

Niższe pierwszorzędne cechy samolubne człowieka, z których każda jest wyrazem działania innego organu uczuciowego, to:

1. Samoocena – wynikająca z działania zamiłowania do posiadania oceny samego siebie (szacunek, z jakim patrzy się na samego siebie, wartość myśli i uczucia przypisywane samemu sobie, ocena jaką posiada się dla samego siebie),
2. Aprobatywność – wynikająca z działania zamiłowania do dobrej opinii u innych (pragnienie aprobaty innych osób, zrozumienia i dobrej opinii u nich, a także związane z tym pragnienie czynienia siebie przyjemnymi dla innych),
3. Pokojowość – wynikająca z działania zamiłowania do odpoczynku (umiłowanie spokoju i wygody; odpoczynek serca i umysłu),
4. Żywotność – wynikająca z działania zamiłowania do życia (umiłowanie życia),
5. Ostrożność – wynikająca z działania zamiłowania do bezpieczeństwa (unikanie niebezpieczeństw lub zagrożenia; zabezpieczanie się przed nimi, umiłowanie bezpieczeństwa),
6. Skrytość – wynikająca z działania zamiłowania do ukrywania pewnych rzeczy (ukrywanie tego, co ujawnione okazałoby się szkodliwe i ujawnianie tylko tego, co sprzyja pomyślnej realizacji celów),
7. Przezorność – wynikająca z działania zamiłowania do posiadania (gromadzenie i przechowywanie środków na obecne i przyszłe potrzeby nas samych, osób od nas zależnych i biednych),
8. Apetyt – wynikająca z działania zamiłowania do pokarmów (umiłowanie pożywienia – jedzenia i picia),
9. Wojowniczość – wynikająca z działania zamiłowania do samoobrony (walka za pomocą której chrześcijanin broni siebie – lub innych, lub zasad i rzeczy – przez odpieranie rzeczywistych i urojonych ataków, samoobrona),
10. Agresywność – wynikająca z działania zamiłowania do atakowania tego, co szkodliwe (realizowanie celów i planów aż do osiągnięcia pomyślnego rezultatu, pomimo związanych z tym przeszkód; niszczenie wszystkiego, co jest szkodliwe dla nas, naszych planów i celów),

Bóg posiada wszystkie powyższe samolubne uczucia (a skoro tak, to także odpowiednie organy uczuciowe, w wyniku działania których one powstają), z wyjątkiem zamiłowania do pokarmów, którego Bóg jako Boska nieśmiertelna istota duchowa nie potrzebuje (gdyż nieśmiertelność oznacza stan nie podlegający śmierci z żadnego powodu, w tym z braku pokarmu). Jego zamiłowanie do prawdy i jej ducha jest u Niego tym, co odpowiada naszemu zamiłowaniu do naturalnego pokarmu.

Nie mówimy o tych uczuciach jako o samolubnych w grzesznym tego słowa znaczeniu, lecz w znaczeniu ich związku z samym sobą. Istnieje sprawiedliwe samolubstwo, które jest uznawane w takich stwierdzeniach jak: „Będziesz miłował bliźniego twego jak siebie samego” (m.in. w ewangelii Mateusza rozdziale 22 wersecie 39), czy „wszystko, cokolwiek byście chcieli, aby ludzie wam czynili, to i wy im czyńcie” (ewangelia Mateusza rozdział 7 werset 12). Samolubne uczucia mogą być święte lub bezbożne, w zależności od jakości, sposobu ich używania oraz rzeczy, których dotyczą. U Boga wszystkie Jego samolubne uczucia są święte, ponieważ ich właściwości są święte: działają one w święty sposób i kierują się do świętych rzeczy. W upadłym człowieku jego samolubne uczucia stały się, niestety, mniej lub bardziej grzeszne, co nie dotyczy jednak samolubnych uczuć Boga ani tych, jakie przed upadkiem posiadali Adam i Ewa, ani też tych, jakie posiadał Jezus.