Artykuł na podstawie Psalmu 27 wersetu 5.

(Tłumaczenie artykułu z TEJ STRONY. Autor zdjęcia motyla: raymond henry; licencja: non-commercial).

Właściwe słowa we właściwym czasie są, jak to jak wyraża Biblia, ”jak złote jabłka w srebrnych ornamentach” (Przypowieści Salomonowe rozdział 25 werset 11).

Język jest skomplikowany i wymaga wysiłku, aby odnaleźć słowa, które są jednocześnie wierne i eleganckie. Nowoczesna dyplomacja może odnosić sukcesy lub porażki odnośnie wyrażania się: międzynarodowe traktaty są polem minowym nieporozumień, szczególnie kiedy pojedyncza koncepcja musi być przetłumaczona na wiele języków. Wykwalifikowani tłumacze spędzają długie i nużące godziny w nadaniu kunsztu tym dokumentom. Naukowe i techniczne dziedziny wiedzy rozwinęły swoje własne specjalistyczne terminy, specyficzne słowa, które przekazują konkretną myśl dla tych zaznajomionych z daną dyscypliną. Nieostrożne stosowanie terminów może mieć poważne i niefortunne konsekwencje; tak jak w przypadku lekarza, który poinstruował pielęgniarkę, aby przygotować „right” (które po angielsku w zależności od kontekstu może znaczyć „prawe” lub „właściwe”) ucho pacjenta do zabiegu: w tym przypadku słowo „right” odnosiło się do tego, że właściwym uchem było lewe ucho!

Nowy kontra Stary

Dzisiejszy język angielski jest dość różny od tego z czasów średniowiecza czy też nawet tego z epoki Wiktoriańskiej, kiedy kwieciste pozdrowienia i komplementy były w modzie. Jedną z barier w zrozumieniu biblii Króla Jakuba (zwanej przekładem KJV), opublikowanej w 1611 roku jest znaczenie słów używanych w tamtym czasie w kontraście do ich teraźniejszych znaczeń.

Na przykład słowo „prevent”, które obecnie rozumiemy jako „powstrzymywać (coś) od wydarzenia się” było używane w przekładzie KJV jako ”wyprzedzić, poprzedzić” lub „oczekiwać, przewidywać”:

• Psalm 88 werset 13, KJV: ”Ja zaś o Panie wołam do Ciebie, a rano modlitwa moja oczekuje Ciebie”.

Porównaj to z oddaniem w przekładzie NIV („New International Version” – „Nowy Przekład Międzynarodowy”):

• Psalm 88 werset 13, NIV: „Ale ja wołam do Ciebie o Panie o pomoc, o poranku moja modlitwa niech dojdzie do Ciebie”.

W 1 Tesaloniczan rozdziale 4 wersecie 15 apostoł Paweł pisał do Kościoła o zmartwychwstaniu śpiących świętych przy wtórej obecności Jezusa. Przekład KJV oddaje ten wiersz następująco:

• „Albowiem to Wam powiadamy w Słowie Pańskim, iż my, którzy żyjemy, którzyśmy pozostali na przyjście Pańskie, nie uprzedzimy tych, którzy zasnęli”.

Przekład NIV brzmi:

• „Według własnych słów Pana, mówimy Tobie, że my, którzy wciąż jesteśmy żywi, którzy jesteśmy pozostawieni do przyjścia Pana, z pewnością nie mamy pierwszeństwa przed tymi, którzy zasnęli”.

„Cunning”, obecnie uwłaczające określenie (które również na polski obecnie najczęściej tłumaczy się jako ‚przebiegły’ lub ‚chytry’), jest używane w przekładzie KJV, aby przekazać myśl „zręczności”. W 2 Mojżeszowej rozdziale 26 wersecie 1, przy podawaniu instrukcji, co do sposobu wyszywania wzorów na zasłonach przybytku, przekład KJV oddaje je jako „cherubiny zręcznego (cunning) dzieła”. Przekład NIV mówi o tym jako ”cherubinowie wykonani na nich przez zręcznego rzemieślnika”.

Znajdowanie schronienia

Żadne z tych nie oznacza wyższości jednego przekładu Biblii nad drugim. Gdzie dokładność tłumaczenia jest ceniona ponad wartość poetycką, literalne tłumaczenie jest najlepsze. Lecz czasami literalne tłumaczenie wydaje się nienaturalne i nudne. Tłumacze KJV w wielu przypadkach połączyli zarówno dokładność, jak i piękno w swoich tekstach, i nieumyślnie dostarczyli nam dodatkową strawę dla ducha. Psalm 27 werset 5, czyli nasz tekst podstawowy, jest przykładem, z którego możemy wyciągnąć pożyteczną lekcję.

Psalm 27 werset 5 w przekładzie NIV brzmi następująco:

• ‚Gdyż w dzień ucisku
  [Bóg] zachowa mnie bezpiecznie w swoim mieszkaniu;
  On mnie skryje w schronieniu jego przybytku
  i umieści mnie wysoko na skale’.

Ta wersja jest dokładna i rzetelna. Porównajmy ten sam tekst, tak jak jest oddany w przekładzie KJV:

• ‚Gdyż w czasie ucisku
  on ukryje mnie w swym namiocie (po angielsku: w swym pawilonie):
  w skrytości swego przybytku on mnie ukryje;
  umieści mnie na skale’.

Ta wersja jest odrobinę bardziej ozdobna, chociaż ona mówi o tych samych rzeczach używając jednego słowa mniej (po angielsku: 30 słów w porównaniu do 31 słów w przekładzie NIV).

Obie wersje eksponują literacki środek zwany paralelizmem, będący powszechną cechą tekstu hebrajskiego, w którym ta sama myśl jest powtarzana przy użyciu różnych słów. Na przykład przekład NIV używa tak słowa ‚mieszkanie’ (w 2 linijce) oraz ‚przybytek’ (w 3 linijce). Przekład KJV w tych samych miejscach ma słowa ‚namiot (pawilon)’ (2 linijka) oraz ‚przybytek’ (3 linijka). Oba słowa są przetłumaczone z różnych hebrajskich słów, które sugerują tymczasową strukturę – pierwszym z nich jest ‚cok’ (wymawiane jako ‚soke’), znaczące ‘szałas’ lub ‚chata’, a drugim ‚ohel’, czyli ‘namiot’. Określenie ‚namiot zgromadzenia’ z 2 Mojżeszowej rozdziału 33 wersetu 7, może zgodnie z prawdą zostać przetłumaczone jako ‚namiot spotkania’, co brzmi bardziej prozaicznie niż ‚Przybytek’, ale jest całkiem dokładnie.

Są słowa, które tak bardzo przypominają rzecz, którą chcą uchwycić, na przykład dźwięk, że one są nazywane ‚dźwiękonaśladowczymi’. Przykładami są ‚boing’ (czyli odgłos wydawany przez plastikowy przedmiot, jak sprężyna, podczas odbijania się od czegoś), ‚cuckoo’ (‚kuku’ – odgłos ptaka – kukułki), lub ‚swish’ (czyli angielski odgłos dla pośpiechu, który po polsku mógłby brzmieć np. ‚bzium’). W podobny sposób niektóre słowa przywołują obrazy, które opisują. Niektóre języki są w tym lepsze od innych.

Motyl jest wyjątkowym przykładem delikatnego piękna i wdzięku w ruchu. Angielskie słowo (‚butterfly’) do pewnego stopnia obejmuje ten obraz (‚butter’ znaczy ‚masło’, a ‚fly’ – ‚latać’ – co lepiej można zrozumieć przywołując tu polskie powiedzenie „idzie jak po maśle”, czyli udaje się nie sprawiając żadnych trudności). Jeszcze lepszy, hiszpański zwrot ‚maraposa’, wspaniale przywołuje lekkość i delikatność tego stworzenia. Ale francuski wyraz ‚papillon’, ze swą miękką, prawie niesłyszalną nosową końcówką, być może jest najbardziej trafny.

Angielskie słowo ‘pawilon’, używane w przekładzie KJV, odnosi się do starożytnej formy namiotu wykonanego z płótna i rozciągniętego na słupkach, które przypominają motyla. Pochodzi ono z łacińskiego ‚papillo’, które oznacza ‚motyl’.

Solidne, bezpieczne schronienie

Ten psalm wyraża nie tylko zaufanie Dawida do Jehowy, ale jego zupełne poleganie na Nim. Nieważne jakie nieszczęścia mogły go prześladować, Dawid nie miał wątpliwości, że jego Bóg będzie w stanie wyrwać go z nich i pokonać jego wrogów. Musimy przyznać, że król Dawid nie był błyszczącym przykładem pobożnego życia. Biblia nie udaje, że było inaczej. Zgromadził licznych wrogów, do czego częściowo przyczyniły się jego grzechy. Jednak posiadał on także skruszone serce i kochał Boga – przede wszystkim i najbardziej. Już wcześnie w swym życiu został rozpoznany jako ”mąż według serca Boga” (Dzieje Apostolskie rozdział 13 werset 22). Tak jak wielu bohaterów i postaci Biblii, to przez wiarę Dawid zjednał sobie Boga.

Chrześcijańska wiara jest poddawana ciężkim atakom w Wielkiej Brytanii w XXI wieku. Sceptycyzm poważnie prześladuje ten kraj. Jest faktem, że duża liczba Brytyjczyków, prawdopodobnie nawet większość, od zawsze jest co najwyżej nominalnie przywiązana do zasad chrześcijańskiej religii. Ciągłe ograniczanie wpływu i znaczenia kościoła Anglii oraz innych głównych wyznań zbiegło się z podważaniem społecznych wartości, kiedyś pielęgnowanych przez całą populację. Powoduje to ból u poświęconego chrześcijanina, który znajduje prawdziwe szczęście, nie w wyłącznym przestrzeganiu religii, ale w płynącej z głębi serca społeczności z Bogiem Ojcem przez Syna, Jezusa Chrystusa. Nic nie może równać się usprawiedliwieniu, które przychodzi przez wiarę – wiedzy o przebaczeniu grzechów! Niestety to przesłanie spotyka się z zimnym przyjęciem w wielu kręgach naszego kraju.

Ta bliskość chrześcijańskiej relacji ze Zbawicielem może być prawdziwie zrozumiana tylko przez tych, którzy ją posiadają. Nominalne, czy też “światowe” chrześcijaństwo jest wyłącznie skorupą, racjonalnym kodem etyki, który robi niewiele więcej poza regulacją zewnętrznego zachowywania się – co jest co prawda niewątpliwie bardzo użytecznym i chwalebnym systemem, istotnym w utrzymywaniu jako-takiego działania cywilizowanego społeczeństwa, ale oddalone o lata świetlne od chrześcijaństwa Pisma Świętego. Teraz, gdy wszelkie takie roszczenia do bycia sprawiedliwymi, są podważane, Chrześcijanie muszą szczegółowo rozważyć sytuację swojego poświęcenia i zwrócić się do Boskiej łaski i ochrony o bezpieczeństwo w tych czasach ucisku, szczególnie w miarę jak nasza wiara zaczyna być atakowana.

Tak więc następnym razem, gdy będziesz przyciśnięty do muru lub zniechęcony przez porażkę i zwątpienie w siebie, pomyśl o tym wersecie i schronieniu, które masz w hojnej gościnności Bożego pawilonu. W przeciwieństwie do delikatnej nietrwałości jego imiennika, on jest solidny, bezpieczny i stoi na wieki:

‚Gdyż w czasie ucisku
on ukryje mnie w swym pawilonie:
w skrytości swego przybytku on mnie ukryje;
umieści mnie na skale’.